|
T�rk foto�raf��lar�n�n ilk kez uygulad��� Platinum & Palladium bask� tekni�i �Olas�l�klar Evreninde Armoni� adl� foto�raf sergisinde sanatseverler ile bulu�tu.
D�nyadaki en uzun �m�rl� foto�raf bask�s� tekniklerinin ba��nda gelen Platinum & Palladium (Pt&Pd) bask� tekni�ini gelecek nesillere ta��mak ve siyah-beyaz foto�raf��l��� geli�tirmek amac�yla bir araya gelen Grundfos Pompa ve �stanbul Foto�raf Merkezi, sanatseverleri bir ilkle tan��t�rma heyacan�n� ya��yor. T�rk foto�raf tarihinde ilk kez uygulanan Pt&Pd bask� tekni�i ile haz�rlanan �Olas�l�klar Evreninde Armoni� adl� sergi, Rahmi M. Ko� M�zesi�nde ilk kez T�rk sanatseverlerin be�enisine sunuldu. B�lent �zg�ren, Ergun �a�atay, Kerim Bora, Mehmet K�smet ve ABD�li foto�raf�� Dick Arentz birlikte Edirne, Uzunk�pr�, �erkezk�y, Bat� Karadeniz, Ayval�k, Cunda Adas�, Mu�la, �zmir, Bey�ehir, Bursa, Afyon ve Kapadokya y�resinde �ektikleri foto�raflardan Pt&Pd bask� tekni�i ile �rettikleri 40 adet bask� sergisi 15 Aral�k 2004 - 14 �ubat 2005 tarihleri aras�nda Rahmi M. Ko� Sanayi M�zesinde ger�ekle�tirildi. Bu proje i�in d�nyan�n say�l� Pt&Pd bask� tekni�i ustalar�ndan Dick Arentz �lkemize ilk kez Temmuz 2004�te davet edildi. Arentz bir ay boyunca Pt&Pd bask� tekni�inin inceliklerini bir dizi workshoplarla T�rk foto�raf��lar Kerim Bora, Ergun �a�atay, Mehmet K�smet ve B�lent �zg�ren�e aktard�. T�rkiye�de foto�raf k�lt�r�n�n zenginle�mesi ve g�rsel belle�imizin gelecek nesillere ta��nmas� amac�yla, �nl� fizik�i Albert Einstein�in �Tanr� Zar Atmaz� s�z�nden esinlenerek de haz�rlanan sergi, proje �ekli ile raslant�sall���n olmad���n�, aksine iyi planma yapmay�, bo�luk ve ihtiya�lar�n birbirini tamamlayaca��n� anlat�yor. ��nk�, d�nya �zerindeki her�ey, birbirleri ile bir bi�imde ili�kilidir; birbirlerini bulur, etkiler, tamamlar ve �o�alt�r. Di�er taraftan da, bu armoniyi bozan etkenler olur ve evren kendi d�ng�s� i�inde denge-dengesizlik kural�n� ya�ar. Sergide ayr�ca, T�rkiye gezisinde yap�lan �ekimlerin �yk�s� de Tahsin Aydo�mu��un objektifinden anlat�ld�. Pt&Pd bask�, siyah- beyaz foto�raf alan�nda, bilinen en uzun �m�rl� foto�raf bask� tekniklerinin ba��nda gelir. Pt&Pd bask� tekni�inin, foto�raf�n �abuk �retilip, �abuk t�ketildi�i g�n�m�zde, �nemi gittik�e artan ar�iv ve m�ze kalitesinde siyah beyaz foto�raf bask�lar� aras�nda, �ok �zel bir yeri vard�r. Bir Pt&Pd bask�s�n�n �mr�, �zerine yap�ld��� ka��d�n �mr� ile s�n�rl�d�r. Bu bask� tekni�inde kullan�lan asitsiz ve pamuk elyaf�ndan yap�lm�� ka��tlar�n �mr� ise 800 y�ldan az olmad��� hesaplanmaktad�r. Uygulanmaya ba�lad��� 1870 y�l�ndan, 1914 1. D�nya Sava���na kadar, en yayg�n bask� malzemesi olarak kullan�lmas�na ra�men, silah yap�m�nda platin metalinin �ok kullan�lmas� ve ba�l�ca �reticisinin Rusya olmas� nedeniyle bu asil metalin foto�rafta kullan�m� gittik�e azalmaya ba�lam��; 1920�lerde ise durma noktas�na gelmi�tir. Asil metal s�n�f�na giren Pt&Pd�un 1970�lerden itibaren bu amaca y�nelik az m�iktarlarda �retilmesi, bu bask� tekni�inin yeniden filizlenmesine olanak tan�m��t�r. Haz�r imal edilmi� ticari Pt&Pd bask�ya uygun ka��tlar�n�n piyasada bulunmamas� nedeniyle, foto�raf�� kendi ka��d�n�, bu �ok k�ymetli kimyasal maddelerle kaplayarak �retmek zorundad�r. Bu zor i�lemlerin �d�l� ise her bask�n�n bir di�erinden do�al bir farkl�l��� olmas�d�r. Bu bask� tekni�inin �nemli bir �zelli�i de, bask� boyutunun negatifinin film buyutunda olmas�d�r. Bask�lar, b�y�ltme i�lemi olmadan, negatif ile ka��d�n do�rudan temas� ile yap�l�r. Bask�lar�n ���kla pozlama i�lemi de geleneksel olarak g�ne� ����� ya da g�n�m�zde mor �tesi ���k kaynaklar� ile ger�ekle�tirilir. Bir Pt&Pd bask�da hissedilen ton zenginli�i ve �� boyutluluk hissini, ba�ka hi�bir teknik ile kar��la�t�rmak m�mk�n de�ildir. Haz�r imal edilen kaliteli ka��t tabanl� ve g�m�� esasl� siyah-beyaz foto�raf ka��tlar�nda dahi, g�r�nt� y�zeye �ok yak�n bir jelatin tabakas�n�n i�inde olu�mas�na ra�men, Pt&Pd bask�da g�r�nt�, kimyasal maddeyi elyaflar�n�n i�ine �ekmi� ka��d�n i�erisinden, d��ar�ya do�ru ��karak, �� boyutlu bir izlenim verir. Foto�raflar bundan sonra Ankara ve birka� ilde sergilenecek ve foto�raflar�n�n tamam� bir m�zeye ba���lanacakt�r. Proje kapsam�nda serginin bir de alb�m� yay�nlam��t�r. Projenin devam�nda T�rkiye�de foto�raf sevgisinin geni� kitlelere ula�t�r�lmas� ve geleneksel siyah-beyaz foto�raf k�lt�r�n�n yayg�nla�t�r�lmas� amac�yla 1. Grundfos T�rkiye Foto�raf Yar��mas� 2004 d�zenlenmi�tir. 18-35 ya� aral���ndaki geleneksel karanl�k odada siyah&beyaz foto�raf yapan gen� foto�raf��lar�n kat�ld��� yar��mada ilk 5�e giren foto�raf��lara verilen �e�itli �d�llerden belki de en �nemlisi Pt&Pd bask� tekni�i konusunda workshop verilmesidir. Platinium&Palladium tekni�ini ABD�li Dick Arentz�den ��renen foto�raf��lar bu workshopa e�itmenlik yapacaklard�r. Daha sonra, yar��mada ilk 5�e giren foto�raf��lar�n workshop s�resince ��rendikleri Pt&Pd bask� tekni�i ile bast�klar� foto�raflar� �stanbul Foto�raf Merkezi Galerisinde sergilenecektir. Projenin sponsoru Grundfos Pompaya, �stanbul Foto�raf Merkezi�ne ve Rahmi Ko� Sanayi M�zesine sonsuz te�ekk�rlerimi sunar�m.
|
|